SupraÅ›l uzyskaÅ‚o status uzdrowiska w 1999 rok dziÄ™ki walorom ekologicznym miasta, czystoÅ›ci powietrza, braku oÅ›rodków przemysÅ‚owych, mikroklimatowi oraz znajdujÄ…cych siÄ™ w pobliżu bogatych złóż borowin. Miasteczko poÅ‚ożone jest Wysoczyźnie BiaÅ‚ostockiej nad rzekÄ… SupraÅ›lÄ… i otoczone jest PuszczÄ… KnyszyÅ„skÄ…. 

Ze wzglÄ™du na bliskie poÅ‚ożenie BiaÅ‚egostoku zaliczane jest do aglomeracji biaÅ‚ostockiej. WedÅ‚ug danych z 31 grudnia 2010 miasto miaÅ‚o 4606 mieszkaÅ„ców. W SupraÅ›lu znajduje siÄ™ siedziba Parku Krajobrazowego Puszczy KnyszyÅ„skiej.

Historia miasteczka Supraśl

Legenda głosi, że mnisi z Gródka, po kilkudniowych modłach puścili z biegiem rzeki Supraśl drewniany krzyż z relikwiami, prosząc Bożą Opatrzność, aby zatrzymał się on w miejscu, które będzie najlepiej nadawało się na klasztor. Informację tę można znaleźć na tablicy pamiątkowej przy krzyżu przy ul. Stanisława Konarskiego.

Krzyż nad rzeką	Klasztor i cerkiew w Supraślu

W 1501 na uroczysko Suchy Grąd powstał, przeniesiony z Gródka prawosławny monaster, którego założycielem i głównym fundatorem był wojewoda nowogródzki Aleksander Chodkiewicz, przy późniejszym wsparciu prawosławnego biskupa smoleńskiego Józefa Sołtana. Akta wydane przez królów Aleksandra Jagiellończyka w 1504 i Zygmunta Starego w 1509 potwierdziły prawa i przywileje obejmujące fundację wojewody Chodkiewicza.

Najpierw powstała drewniana cerkiew św. Jana Ewangelisty, a potem refektarz i mnisie pustelnie. Fundatorzy chcąc podnieść znaczenie monasteru zwrócili się z prośbą o błogosławieństwo do samego patriarchy Konstantynopola. W 1505 patriarcha nadaje monasterowi tomos (uroczyste błogosławieństwo z zaleceniami duchowymi). W 1516 wyświęcono cerkiew Błagowieszczeńską. Później budynki monasteru wzbogaciły się o gotycką cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego, której integralną częścią były katakumby. XVI wiek to również okres formowania się wokół monasteru osady. Prawosławny monaster staje się ważnym ośrodkiem kulturalnym ziem ruskich. O jego znaczeniu świadczy fakt, iż w 1582 odwiedził go patriarcha bułgarski Gabriel, a w 1590 - patriarcha Jeremiasz II. Zakonnicy zgromadzili m.in. bogatą bibliotekę z cennymi drukami i rękopisami (np. Kodeks supraski z XI-XII w.). W 1609 monaster został zbrojnie zmuszony do przyjęcia unii brzeskiej (1596), a klasztor w Supraślu stał się ważnym ośrodkiem kulturalnym i religijnym unitów. W 1695 uruchomiono przyklasztorną drukarnię, a w 1711 pierwszą we wschodniej Polsce papiernię. Tłoczono tu książki świeckie w języku łacińskim i polskim oraz książki religijne w języku cerkiewnosłowiańskim. Bazylianie zamalowują prawosławne freski z XVI wieku i stawiają wokół cerkwi nowe budynki. W 1796 władze pruskie konfiskują większość dóbr klasztoru. W 1804 zlikwidowana zostaje drukarnia.

Do 1807 SupraÅ›l byÅ‚ siedzibÄ… biskupstwa unickiego. W 1824 wÅ‚adze rosyjskie monaster supraski zwróciÅ‚y zakonnikom prawosÅ‚awnym. W 1875 zbudowano tu cerkiew Å›w. Pantelejmona, w 1889 - Å›w. Jana Teologa, a w 1901 - kaplicÄ™ Å›w. Jerzego ZwyciÄ™zcy na cmentarzu w PodsupraÅ›lu. W 1910 nastÄ…piÅ‚a renowacja szesnastowiecznych fresków. W wyniku dziaÅ‚aÅ„ I wojny Å›wiatowej w 1915 w obliczu zbliżajÄ…cego siÄ™ frontu i wojsk niemieckich, mnisi prawosÅ‚awni uciekli (jak wielu prawosÅ‚awnych z terenów ziem polskich) z SupraÅ›la w gÅ‚Ä…b Rosji (tzw. bieżenstwo) zabierajÄ…c ze sobÄ… cudownÄ… ikonÄ™ Matki Boskiej Supraskiej.  W 1834, po wprowadzeniu przez wÅ‚adze carskie ceÅ‚ na towary sprowadzane z Królestwa Polskiego do Rosji, w SupraÅ›lu powstajÄ… pierwsze manufaktury sukiennicze, nastÄ™pnie warsztaty tkackie, produkujÄ…ce głównie na rynek rosyjski.

Prawa miejskie otrzymał Supraśl w I poł. XIX w., jednak w końcu tegoż stulecia utracił znaczenie na rzecz rozwijającego się Białegostoku.

Władze II Rzeczypospolitej opuszczony klasztor supraski przekazały Kościołowi rzymskokatolickiemu. W 1937 salezjanie zdjęli krzyże z cerkwi św. Jana Teologa. W 1944 wojska niemieckie wysadziły w powietrze budynek cerkwi. Po II wojnie światowej w klasztorze znalazła siedzibę szkoła rolnicza. W latach 90. XX w. budynki klasztorne zostały przekazane Kościołowi Prawosławnemu. Od 2004 działa Akademia Supraska, mająca siedzibę na terenie monasteru.

Pałac Buchholtzów	Dom Ludowy

Zabytki i zwiedzanie w Supraślu

• PrawosÅ‚awny monaster mÄ™ski Zwiastowania PrzenajÅ›wiÄ™tszej Bogurodzicy Maryi i Å›w. ApostoÅ‚a Jana Teologa
• KoÅ›ciół parafialny ÅšwiÄ™tej Trójcy – bezstylowy, wybudowany w latach 1861-1865.
• KoÅ›ciół ewangelicko-augsburski – neogotycki, obecnie rzymskokatolicki koÅ›ciół parafialny NMP Królowej Polski, zbudowany w 1870.
• Kaplica Wszystkich ÅšwiÄ™tych na cmentarzu katolickim – kaplica murowana i drewniana, wieża z pocz. XVIII w., korpus z poÅ‚. XIX w.
• Cmentarz ewangelicki – na cmentarzu dwie wyróżniajÄ…ce siÄ™ budowle: kaplica grobowa rodziny Buchholtzów, neoromaÅ„ska, wybudowana w 1904 wg projektu arch. Hugo Kudera, oraz kaplica grobowa rodziny Zachertów, wymurowana w 1885 wg projektu architekta H. Zydoka.
• PaÅ‚ac Buchholtzów – ob. Liceum Plastyczne. Secesyjny paÅ‚ac, siedziba jednej z najsÅ‚ynniejszych rodzin supraskich fabrykantów, zbudowany w latach 1892-1903. We wnÄ™trzu zachowane polichromie, stolarka, sztukateria i żeliwna secesyjna klatka schodowa. Przy paÅ‚acu park przekomponowany na pocz. XX w. (jedyny przykÅ‚ad secesyjnego ogrodu w województwie podlaskim).
• Dom Ludowy – ob. USC i Przychodnia Lekarska. Drewniany modernistyczny budynek wzniesiony w 1934 wg projektu architekta JarosÅ‚awa Giryna.
• Karczma – ob. dom mieszkalny, ul. Konarskiego 3. Drewniany dom, z naczółkowym dachem, zbudowany XVIII/XIX w.
• Dwór Zacherta – klasycystyczny dworek z kolumnowym portykiem wybudowany w poÅ‚. XIX w. jako dom miejscowego fabrykanta. Zniszczony, zrekonstruowany w 1988.
• Zespół fabryczny Jansena – ob. stołówka i internat Liceum Plastycznego. Wybudowany przed 1866 dom wÅ‚aÅ›ciciela z zachowanÄ… neoklasycystycznÄ… polichromiÄ…. Obok manufaktura włókiennicza zbudowana w 1849.
• Kaplica Å›w. Jerzego ZwyciÄ™zcy na cmentarzu prawosÅ‚awnym w PodsupraÅ›lu - murowana, wybudowana w 1901.
• Muzeum Ikon w SupraÅ›lu

Kościół katolicki p.w. Świętej Trójcy	Kościół p.w. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski

Poza zabytkami miasteczko znane jest z takich wydarzeń i miejsc jak:

• od 1996 cyklicznie organizowana jest impreza pt. "UROCZYSKO. Spotkania z naturÄ… i sztukÄ…".

• od 2007 w SupraÅ›lu organizowany jest Europejski MÅ‚odzieżowy Festiwal Muzyczny "Gloria" z repertuarem operowo - operetkowym. Festiwal narodziÅ‚ siÄ™ z inicjatywy polskiego Å›piewaka Aleksandra Teligi i jego małżonki. Główne koncerty odbywajÄ… siÄ™ w ujeżdżalni koni Centrum Edukacji w SupraÅ›lu.
• W SupraÅ›lu nagrywane byÅ‚y niektóre sceny do filmu "U Pana Boga za miedzÄ…", a także do serialu TVP "Blondynka"
• Teatr Wierszalin - porównywany jest przez krytykÄ™ do takich Å›wiatowych zjawisk teatralnych jak „Teatr LABORATORIUM“ Jerzego Grotowskiego czy "Cricot 2" Tadeusza Kantora. Zespół goÅ›ciÅ‚ na scenach Tokio, Chicago, Toronto, Londynu, Sydney, na Wystawie Åšwiatowej EXPO 2000 w Hanoverze, wielokrotnie wystÄ™powaÅ‚ w Niemczech, WÅ‚oszech i Szwajcarii, odniósÅ‚ spektakularny sukces wystÄ™pujÄ…c w 2005 roku na scenie nowojorskiego Teatru LA MAMA. Wierszalin jest trzykrotnym laureatem prestiżowej nagrody Fringe First przyznawanej na Å›wiatowym festiwalu teatralnym w Edynburgu. W 1994 otrzymaÅ‚ z rÄ…k Ministra Spraw Zagranicznych R.P. dyplom uznania za wybitne zasÅ‚ugi dla kultury polskiej na Å›wiecie, a w 1998 NagrodÄ™ Krytyków MiÄ™dzynarodowego Instytutu Teatralnego (I T I) w uznaniu wartoÅ›ci wnoszonych do teatru Å›wiatowego.

Teatr Wierszalin

Turystyka w Supraślu

Urokliwe miasteczko zapewnia udany urlop dla amatorów pieszych wycieczek po ścieżkach Puszczy Knyszyńskiej oraz preferujących wypoczynek nad wodą. Miejska plaża zlokalizowana nad rzeką Supraśl zapewni kąpiele wodne, które są chłodniejsze niż w przypadków zalewów i jezior ze wzdlędu na nurt rzeczny. Co roku plaża miejska jest rozbudowywana i już w tej chwili można bezpłatnie pograć na jednym z boisk do koszykówki, siatkówki a nawet skorzystać z siłowni na świeżym powietrzu.

Z roku na rok w mieście i okolicy powstaje większa liczba miejsc noclegowych i punktów gastronomicznych ze względu na wzmożony ruch turystyczny. Do Supraśla na wycieczki jednodniowe przyjeżdżają mieszkańcy okolicznych miejscowości, a urlopowicze z całej Polski zakochują sie w Puszczy Knyszyńskiej, która jest dostępna na każdym kroku. W niedalekiej odległości od uzdrowiska powstają domki na skraju puszczy, które są propozycją dla ludzi poszukujących wypoczynku na podlaskiej wsi - jedną z propozycji jest WTP Podlaski Domek.

źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Supra%C5%9Bl;

www.wierszalin.pl

zdjęcia: www.infopodlaskie.pl